Chương 2: Khả Năng Hội Đủ Điều Kiện Nhận Dịch Vụ của Trung Tâm Khu Vực

(2.1) Khuyết tật về phát triển là gì?

Luật California quy định khuyết tật về phát triển bắt đầu trước 18 tuổi, dự kiến sẽ còn tiếp diễn vô hạn định và là “khuyết tật đáng kể”. [[Mục 4512(a)&(l).]] Ở California, khuyết tật về phát triển là một trong năm tình trạng sau đây:

• bại não
• động kinh
• tự kỷ
• khuyết tật trí tuệ
• các tình trạng khác liên quan chặt chẽ đến khuyết tật trí tuệ hoặc yêu cầu điều trị tương tự. [[Mục 4512(a). Thuật ngữ cũ của “khuyết tật trí tuệ” trong Đạo Luật Lanterman là “thiểu năng trí tuệ”. Thuật ngữ “thiểu năng trí tuệ” không còn được sử dụng trong Cẩm Nang Chẩn Đoán và Thống Kê Các Rối Loạn Tâm Thần (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), Ấn Bản Lần Thứ Năm của Hiệp Hội Tâm Thần Học Hoa Kỳ (American Psychiatric Association). Cẩm nang này hiện tại cũng sử dụng thuật ngữ “khuyết tật trí tuệ”. Mặc dù thuật ngữ này đã được cập nhật trong Đạo Luật Lanterman và y văn lâm sàng, thuật ngữ “thiểu năng trí tuệ” vẫn được sử dụng trong quy định của Sở Dịch Vụ Phát Triển, quy định này định nghĩa thêm về thuật ngữ “khuyết tật về phát triển” trong Đạo Luật Lanterman. Xem Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54000.]]

“Khuyết tật đáng kể” nghĩa là người gặp các vấn đề nghiêm trọng ở ít nhất ba trong số các lĩnh vực sau:

• Kỹ năng giao tiếp (ngôn ngữ tiếp thu và diễn đạt)
• Học tập
• Tự chăm sóc
• Vận động
• Tự chủ
• Sống độc lập
• Tự túc kinh tế

Trước ngày 11 tháng 8 năm 2003, “khuyết tật đáng kể” nghĩa là quý vị chỉ cần gặp một vấn đề ở một trong bảy lĩnh vực này, thay vì ít nhất ba lĩnh vực. Nếu quý vị hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực trước khi luật thay đổi, trung tâm khu vực phải sử dụng định nghĩa cũ về khuyết tật đáng kể cho khả năng hội đủ điều kiện của quý vị hiện tại. [[Mục 4512(l)(2); Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54001(d).]] Điều này rất quan trọng trong trường hợp quý vị hội đủ điều kiện theo định nghĩa cũ nhưng hiện tại trung tâm khu vực cho biết quý vị không hội đủ điều kiện. Điều này cũng quan trọng nếu quý vị đã nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực trước khi luật thay đổi nhưng trường hợp của quý vị trở thành vô hiệu và giờ quý vị muốn nhận các dịch vụ một lần nữa.

(2.2) Người không bị khuyết tật về phát triển có thể đăng ký nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực không?

Có, mọi người có thể đăng ký nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực và được đánh giá nếu:

• Họ bị nghi ngờ mắc khuyết tật về phát triển
• Họ có nguy cơ cao sẽ làm cha/mẹ của trẻ sơ sinh bị khuyết tật về phát triển. Cha mẹ và trẻ sơ sinh thuộc nhóm này có thể nhận dịch vụ đánh giá và dịch vụ phòng ngừa. [[Các Mục 4642 và 4644.]]
• Họ dưới 3 tuổi và có nguy cơ cao bị khuyết tật về phát triển. Cha mẹ và trẻ sơ sinh thuộc nhóm này có thể nhận dịch vụ đánh giá và dịch vụ phòng ngừa. [[Các Mục 4642 và 4644.]]
• Họ 3 hoặc 4 tuổi và có thể “tạm thời hội đủ điều kiện”. Điều này có nghĩa trẻ không hội đủ điều kiện là bị “khuyết tật về phát triển”. Tuy nhiên, với khả năng hội đủ điều kiện tạm thời, trẻ có thể nhận đầy đủ các dịch vụ của trung tâm khu vực khi 3 và 4 tuổi. [[Mục 4512(a)(2).]]

(2.3) Làm thế nào để cha/mẹ biết đứa con sơ sinh của họ có nguy cơ cao bị khuyết tật về phát triển?

Các dấu hiệu của khuyết tật về phát triển thường dễ phát hiện sớm trong cuộc sống trẻ. Các chuyên gia y tế gọi tình trạng này là “chậm” phát triển. Nếu con của quý vị bị chậm hoặc quý vị có nguy cơ cao trong việc có con bị khuyết tật về phát triển, hãy thực hiện đánh giá và nhận các dịch vụ.

Các chuyên gia y tế hiểu biết về sự phát triển của trẻ có thể giảng giải cho cha mẹ và trẻ về tình trạng chậm phát triển sớm. Cha mẹ có thể tìm hiểu cách thay đổi chế độ ăn của họ trong thai kỳ để phòng ngừa chậm phát triển, cách phát triển tâm trí và cơ thể của trẻ sơ sinh và cách kích thích con họ phát triển.

Trẻ sơ sinh dưới 3 tuổi có nguy cơ cao và cha mẹ có nguy cơ cao sinh con bị khuyết tật về phát triển có thể nhận các dịch vụ phòng ngừa từ trung tâm khu vực. [[Các Mục 4642 và 4644.]] Trung tâm khu vực phải cung cấp các dịch vụ phòng ngừa với cùng mức ưu tiên như các dịch vụ cho những người bị khuyết tật về phát triển và gia đình của họ. [[Mục 4644.]]

(2.4) Trẻ có nguy cơ cao đã nhận các dịch vụ phòng ngừa từ trung tâm khu vực sẽ vĩnh viễn hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ từ trung tâm khu vực phải không?

Trẻ dưới 3 tuổi có thể nhận các dịch vụ can thiệp sớm cho đến khi 3 tuổi nếu trẻ bị chậm phát triển, gặp tình trạng nguy cơ đã xác định hoặc có nguy cơ cao bị khuyết tật về phát triển. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 52022.]] Các dịch vụ can thiệp sớm sẽ toàn diện hơn nhiều so với các dịch vụ phòng ngừa. Nếu trung tâm khu vực báo với quý vị rằng con của quý vị không hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ can thiệp sớm, quý vị có thể kháng cáo. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 52172.]] Các dịch vụ can thiệp sớm không thuộc Đạo Luật Lanterman, mặc dù được trung tâm khu vực cung cấp. [[Bộ Luật Chính Quyền California mục 95000 và các mục sau, và Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 52000 và các mục sau.]] Ấn phẩm này có mô tả về các dịch vụ can thiệp sớm: Quyền và Trách Nhiệm về Giáo Dục Đặc Biệt, Chương 12

Để trẻ từ 3 tuổi trở lên hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực, trẻ phải bị khuyết tật về phát triển như định nghĩa trong luật tiểu bang.

(2.5) Khả năng hội đủ điều kiện tạm thời là gì?

Khả năng hội đủ điều kiện tạm thời là khi quý vị 3 hoặc 4 tuổi và không bị khuyết tật về phát triển nhưng vẫn có thể nhận đầy đủ dịch vụ của trung tâm khu vực. [[Mục 4512(a)(2).]] Nếu quý vị tạm thời hội đủ điều kiện, trung tâm khu vực phải cung cấp cho quý vị một Kế Hoạch Chương Trình Cá Nhân và các dịch vụ. Trung tâm khu vực phải đánh giá quý vị về khả năng hội đủ điều kiện trước lần sinh nhật thứ 5 của quý vị ít nhất 90 ngày. Sau đánh giá đó, khả năng hội đủ điều kiện và dịch vụ dành cho quý vị sẽ kết thúc nếu trung tâm khu vực kết luận quý vị không bị khuyết tật về phát triển. Tuy nhiên, quý vị có thể kháng cáo. Quý vị phải nộp đơn kháng cáo trong vòng 10 ngày để duy trì khả năng hội đủ điều kiện trong khi kháng cáo. Quý vị phải nộp đơn kháng cáo trong vòng 30 ngày để phản bác toàn bộ quyết định của trung tâm khu vực. Xem Chương 10 để biết mốc thời gian và cách kháng cáo.

Để tạm thời hội đủ điều kiện, quý vị phải 3 hoặc 4 tuổi và bị khuyết tật không chỉ là về thể chất. Quý vị cũng phải gặp vấn đề lớn trong ít nhất 2 trong số 5 lĩnh vực hoạt động chính trong cuộc sống sau đây: 

1. Tự chăm sóc; 
2. Tiếp thu và diễn đạt ngôn ngữ; 
3. Học tập; 
4. Vận động; 
5. Tự chủ.

Nếu quý vị là trẻ sơ sinh từ 0 đến 2 tuổi và nhận dịch vụ can thiệp sớm, trung tâm khu vực phải đánh giá quý vị trước lần sinh nhật thứ 3 của quý vị 90 ngày để xác định quý vị có bị khuyết tật về phát triển không. Nếu quý vị không bị, trung tâm khu vực sẽ đánh giá quý vị về khả năng hội đủ điều kiện tạm thời.

Nếu một trung tâm khu vực kết luận quý vị tạm thời hội đủ điều kiện, khả năng hội đủ điều kiện tạm thời của quý vị sẽ được duy trì đến khi quý vị đủ 5 tuổi. Ngoài ra, quý vị cũng sẽ tạm thời hội đủ điều kiện tại một trung tâm khu vực khác trong số 21 trung tâm khu vực nếu quý vị chuyển nhà.

(2.6) Làm thế nào để đăng ký nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực?

Có 21 trung tâm khu vực ở California. Mỗi trung tâm phụ trách một khu vực nhất định. Quý vị phải đăng ký trung tâm ở khu vực của quý vị. Xem Danh Sách Trung Tâm Khu Vực hoặc gọi đến:

OCRA: (800) 390-7032

Sở Dịch Vụ Phát Triển: (916) 654-1958

Mỗi trung tâm khu vực có quy trình đăng ký riêng. Họ cần địa chỉ nhà của quý vị để đảm bảo quý vị đang đăng ký đúng trung tâm. Họ có thể yêu cầu quý vị cung cấp thông tin cá nhân khác, đề nghị quý vị điền vào mẫu đơn hoặc tổ chức cuộc gặp giữa quý vị và người của trung tâm khu vực. Hãy thu thập thông tin để cung cấp cho họ, ví dụ như:

• Học bạ, hồ sơ y tế, lịch sử làm việc của quý vị và
• Các thẩm định, đánh giá và mọi thông tin khác mô tả chính xác những khả năng và khuyết tật của quý vị.

Trung tâm khu vực sẽ sao chép các tài liệu của quý vị. Họ cũng sẽ yêu cầu quý vị cung cấp văn bản chấp thuận để liên hệ với bác sĩ, trường học, chủ lao động và những người khác có thể có thông tin về quý vị. Khi không có sự chấp thuận của quý vị, họ không thể sao chép hồ sơ của quý vị.

Quan trọng! Hãy viết ghi chú. Hãy ghi lại ngày liên hệ đầu tiên và ngày gặp đầu tiên của quý vị với nhân viên. Cuộc gặp này được gọi là cuộc họp tiếp nhận. Để biết thêm thông tin về quy trình đăng ký, mời xem Chương 3.

(2.7) Trung tâm khu vực quyết định xem tình trạng của tôi có thuộc phạm vi của Đạo Luật Lanterman không bằng cách nào?

Trung tâm khu vực sẽ xem xét lịch sử, hồ sơ, chẩn đoán và các dịch vụ trước đây của quý vị. Quá trình này được gọi là đánh giá. Họ cũng có thể yêu cầu bác sĩ hoặc nhà tâm lý học cho quý vị làm kiểm tra. Quý vị cùng gia đình cần tham gia quy trình đánh giá này. Quy trình này sẽ giúp trung tâm khu vực hiểu các giá trị văn hóa, các vấn đề về ngôn ngữ, tôn giáo, giáo dục, xã hội và tài chính của quý vị. Trung tâm khu vực phải cân nhắc những điều quý vị nói để đánh giá có thể toàn diện và thể hiện sự quan tâm đến văn hóa, gia đình và cộng đồng của quý vị.

(2.8) Khuyết tật trí tuệ là gì?

Cẩm Nang Chẩn Đoán và Thống Kê Các Rối Loạn Tâm Thần, Ấn Bản Lần Thứ Năm, cho biết người bị khuyết tật trí tuệ có cả hai yếu tố:

• Vấn đề ở chức năng trí tuệ (lý luận, giải quyết vấn đề, lập kế hoạch, tư duy trừu tượng, phán đoán, học thuật và học hỏi từ kinh nghiệm). Chức năng trí tuệ thường được đánh giá bằng các bài kiểm tra IQ chấm điểm số. Khuyết tật trí tuệ thường không cao hơn phạm vi từ 65 đến 75 điểm.
• Vấn đề ở chức năng thích nghi dẫn đến việc không đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển và văn hóa xã hội đối với tính độc lập của cá nhân và trách nhiệm xã hội. Khi không có sự hỗ trợ, các vấn đề sẽ giới hạn chức năng ở một hoặc nhiều hoạt động trong cuộc sống hàng ngày (giao tiếp, tham gia xã hội và sống độc lập, trong nhiều môi trường, chẳng hạn như nhà ở, nơi làm việc, trường học và cộng đồng). [[Hiệp Hội Tâm Thần Học Khoa Kỳ, Cẩm Nang Chẩn Đoán và Thống Kê Các Rối Loạn Tâm Thần, Ấn Bản Lần Thứ Năm, Khuyết Tật Trí Tuệ, Các Tiêu Chí Chẩn Đoán. Tài liệu này sẽ được gọi là “DSM-5” trong phần còn lại của chương này.]]

Những vấn đề ở chức năng này phải tồn tại trong thời kỳ phát triển của cuộc đời, tức là trong thời thơ ấu hoặc những năm niên thiếu. Theo Đạo Luật Lanterman, một người phải gặp các vấn đề này trước 18 tuổi. [[Mục 4512(a).]] 

Nếu đánh giá của trung tâm khu vực cho biết quý vị không bị khuyết tật trí tuệ, quý vị hãy tìm đến một chuyên gia khác. Chuyên gia có thể cho biết liệu tình trạng của quý vị có hội đủ điều kiện được coi là khuyết tật trí tuệ hay không.

(2.9) Bại não là gì?

Bại não ảnh hưởng đến khả năng quý vị kiểm soát các chuyển động, tư thế hoặc lời nói của mình. Nguyên nhân gây ra bệnh này là do các vấn đề trong quá trình phát triển hoặc tổn hại đối với các phần não kiểm soát các chuyển động, tư thế hoặc lời nói. Bại não thường bắt đầu từ lúc sinh ra hoặc trong vài năm đầu đời. Các dấu hiệu sớm xuất hiện trước 3 tuổi. Trẻ sơ sinh mắc bệnh bại não thường chậm đạt được các cột mốc phát triển, chẳng hạn như học lẫy, ngồi, bò, mỉm cười hoặc đi.

Các triệu chứng có thể thay đổi theo thời gian nhưng bệnh bại não sẽ không tiến triển. Điều này nghĩa là căn bệnh không trở nên tồi tệ hơn. Nếu các triệu chứng của quý vị trở nên tồi tệ hơn, quý vị có thể còn gặp vấn đề khác ngoài bệnh bại não. Triệu chứng của mỗi người không giống nhau. Nhìn chung, các triệu chứng gồm có:

• khó thực hiện các việc vận động tinh như viết hoặc dùng kéo,
• khó duy trì thăng bằng hoặc đi bộ, và
• chuyển động không tự chủ.

Một số người mắc bệnh bại não có thể có các khuyết tật khác, bao gồm co giật hoặc khiếm khuyết tâm thần, tuy nhiên chỉ riêng bệnh bại não không phải lúc nào cũng dẫn đến khuyết tật đáng kể. Để đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực do bệnh bại não của quý vị, bệnh này phải là một khuyết tật đáng kể đối với quý vị. Để biết thêm thông tin về bệnh bại não, nhấp vào đây.

(2.10) Tự kỷ là gì?

Người mắc bệnh tự kỷ phải có:

• Các vấn đề dai dẳng với việc giao tiếp và tương tác xã hội trong nhiều môi trường. Những vấn đề này bao gồm vấn đề với khả năng tương tác xã hội tình cảm, giao tiếp phi ngôn ngữ được sử dụng cho tương tác xã hội, và phát triển, duy trì và hiểu rõ các mối quan hệ
• Các kiểu hành vi, sở thích hoặc hoạt động hạn chế, lặp lại. Những kiểu này bao gồm: các chuyển động vận động hoặc sử dụng đồ vật rập khuôn hoặc lặp đi lặp lại, cố chấp duy trì sự quen thuộc, sở thích hạn chế cao, cố định, và tăng hoặc giảm phản ứng với kích thích qua giác quan.

Các triệu chứng tự kỷ phải xuất hiện trong thời kỳ phát triển đầu đời nhưng có thể không rõ ràng cho đến khi nhu cầu xã hội gia tăng về sau. Các triệu chứng tự kỷ phải gây ra những khiếm khuyết nghiêm trọng trong các lĩnh vực chức năng xã hội, vận động hoặc các lĩnh vực chức năng quan trọng khác. [[DSM-5, Rối Loạn Phổ Tự Kỷ, Các Tiêu Chí Chẩn Đoán. Mặc dù Đạo Luật Lanterman sử dụng thuật ngữ “tự kỷ” và DSM-5 sử dụng thuật ngữ “Rối Loạn Phổ Tự Kỷ”, thẩm phán luật hành chính từ Văn Phòng Điều Trần Hành Chính, người giải quyết tranh chấp trong việc một người có bị khuyết tật về phát triển không, đã xác định rằng một người được chẩn đoán bị Rối Loạn Phổ Tự Kỷ sẽ được coi là người bị tự kỷ theo Đạo Luật Lanterman. Nguyên Đơn kiện Trung Tâm Khu Vực South Central Los Angeles, OAH Vụ kiện số 2020100386; Nguyên Đơn kiện Trung Tâm Khu Vực Westside, OAH Vụ kiện số 2020040133.]] Mức độ nghiêm trọng của tự kỷ ở mỗi người không giống nhau. Để biết thêm thông tin về bệnh tự kỷ, nhấp vào đây

(2.11) Động kinh là gì?

Động kinh là tình trạng trong não khiến người mắc phải bị co giật. Co giật là sự thay đổi trong cảm giác, nhận thức hoặc hành vi do hiện tượng nhiễu loạn xung điện ngắn hạn trong não gây ra. Các cơn co giật có cường độ khác nhau. Một số cơn co giật gây ra rối loạn giác quan trong các khoảng thời gian ngắn. Những cơn co giật khác dẫn đến mất ý thức ngắn hạn, nhìn chằm chằm và run rẩy. Một số người chỉ bị một loại co giật. Những người khác bị nhiều loại co giật. Mặc dù có biểu hiện bên ngoài khác nhau, tất cả các cơn co giật đều xuất phát từ cùng một nguyên nhân: sự thay đổi đột ngột trong cách tế bào não gửi các tín hiệu điện.

Nếu quý vị bị động kinh, có thể quý vị đã biết tình trạng này không phải rối loạn tâm thần. Nguyên nhân có thể là do bất kỳ điều gì ảnh hưởng đến não bộ, kể cả khối u và các cơn đột quỵ. Đôi khi động kinh là do di truyền. Đôi khi nguyên nhân không được xác định.

Bác sĩ điều trị bệnh này bằng thuốc phòng động kinh, phẫu thuật, chế độ ăn hoặc kích thích bằng xung điện. Nếu việc điều trị có tác dụng và các cơn động kinh của quý vị được kiểm soát, quý vị có thể sẽ không hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực.

Để biết thêm thông tin về động kinh, nhấp vào đây và đây.

(2.12) Các tình trạng liên quan chặt chẽ đến khuyết tật trí tuệ hoặc yêu cầu điều trị tương tự như với khuyết tật trí tuệ là gì?

Kể cả khi quý vị không mắc tự kỷ, bại não, động kinh hoặc khuyết tật trí tuệ, quý vị vẫn có thể bị khuyết tật về phát triển nếu đáp ứng “danh mục thứ năm”. Danh mục thứ năm thực tế gồm hai danh mục, yêu cầu một trong hai yếu tố:

• Quý vị gặp phải tình trạng “liên quan chặt chẽ” đến khuyết tật trí tuệ, hoặc
• Quý vị cần điều trị “tương tự” điều trị cho khuyết tật trí tuệ.

Luật này không nêu rõ định nghĩa về “liên quan chặt chẽ đến” khuyết tật trí tuệ hoặc “điều trị tương tự” mà được sử dụng cho những người bị khuyết tật trí tuệ. Luật không quy định những loại tình trạng nào thuộc danh mục thứ năm này. Bởi vì luật không rõ ràng, một số trung tâm khu vực hiếm khi tìm được người hội đủ điều kiện theo danh mục thứ năm.

(2.13) Mắc phải tình trạng liên quan chặt chẽ đến khuyết tật trí tuệ nghĩa là gì?

Các phần chính của khuyết tật trí tuệ là những vấn đề với chức năng tâm thần và hành vi thích ứng. Nếu quý vị đăng ký với trung tâm khu vực theo danh mục này, quý vị phải chứng minh bản thân gặp các vấn đề ở cả hai lĩnh vực này. Quý vị phải biết các đặc điểm của khuyết tật trí tuệ. Quý vị phải chứng minh cho trung tâm khu vực hoặc thẩm phán thấy những đặc điểm quý vị có. Quý vị cũng phải chứng minh những đặc điểm này là do khiếm khuyết tâm thần của quý vị, không phải do nguyên nhân khác như là khuyết tật thể chất, học tập hoặc tâm thần gây ra. Do các khiếm khuyết tâm thần của bản thân, những người bị khuyết tật trí tuệ thường có các vấn đề ở:

• kỹ năng học thuật như đọc, viết, làm toán, xem thời gian và tính tiền
• lập kế hoạch, xác định chiến lược, đặt ưu tiên và thích nghi với những thứ thay đổi
• ghi nhớ sự vật sự việc
• hiểu các dấu hiệu xã hội
• giao tiếp (bao gồm giao tiếp phi ngôn ngữ), tham gia giao tiếp hai chiều và ngôn ngữ
• kiểm soát cảm xúc và hành vi tốt như những người khác cùng tuổi
• đánh giá nguy cơ trong các tình huống xã hội, thể hiện khả năng phán đoán tốt về xã hội và tránh bị người khác thao túng
• tự đi mua thực phẩm, đi lại trong cộng đồng, sắp xếp nhà cửa, ăn thực phẩm lành mạnh, quản lý tiền bạc, ra quyết định về chăm sóc sức khỏe và pháp lý và sử dụng thời gian nhàn rỗi hợp lý.
• làm các công việc cạnh tranh và có các kỹ năng làm việc tốt. [[DSM-5, Khuyết Tật Trí Tuệ, Bảng 1.]]

Vụ Mason kiện Văn Phòng Điều Trần Hành Chính xác định xem một người đăng ký với trung tâm khu vực có mắc phải tình trạng liên quan chặt chẽ đến khuyết tật trí tuệ không. [[89 Báo Cáo Phúc Thẩm Của California số 4 1119 (2001).]] Tòa án xác định rằng một tình trạng “liên quan chặt chẽ” phải rất giống với khuyết tật trí tuệ. Tình trạng đó phải có nhiều yếu tố giống, hoặc gần giống, cần thiết để phân loại một người là người bị khuyết tật trí tuệ. [[Mason ở trang 1129.]]

Với vụ Samantha C. kiện Sở Dịch Vụ Phát Triển Tiểu Bang, tòa án xác định rằng những vấn đề ở riêng chức năng thích ứng không đủ để có tình trạng liên quan chặt chẽ đến khuyết tật trí tuệ. [[185 Báo Cáo Phúc Thẩm Của California số 4 1462 tại 1486 (2010).]]

Tòa án và thẩm phán luật hành chính đã đề cập đến Hướng Dẫn Xác Định Khả Năng Hội Đủ Điều Kiện theo Danh Mục Thứ 5 cho Các Trung Tâm Khu Vực của California (Guidelines for Determining 5^th Category Eligibility for California Regional Centers) (2002) của Hiệp Hội Cơ Quan Trung Tâm Khu Vực (Association of Regional Center Agencies) trong các quyết định. [[Samantha C. kiện Sở Dịch Vụ Phát Triển Tiểu Bang (2010) 185 Báo Cáo Phúc Thẩm Của California số 4 1462, 1477; Ronald F. kiện Sở Dịch Vụ Phát Triển (2017) 8 Báo Cáo Phúc Thẩm Của California số 5 84, 95; Nguyên Đơn kiện Trung Tâm Khu Vực Inland (2021) OAH Vụ kiện số 2018061194.1, trang 19.]] Chúng tôi gọi tài liệu này là “Hướng Dẫn ARCA”. Hướng Dẫn ARCA không phải luật. Hướng dẫn này không được Cơ Quan Lập Pháp, tòa án hay thẩm phán, hoặc Sở Khuyết Tật Phát Triển thừa nhận là chính thức. Quý vị có thể tìm đọc Hướng Dẫn ARCA tại đây.

Về chức năng nhận thức, Hướng Dẫn ARCA cho biết tình trạng liên quan chặt chẽ đến khuyết tật trí tuệ nghĩa là điểm số IQ thuộc phạm vi giới hạn thấp (70 - 74). Hướng Dẫn ARCA cho rằng tình trạng này sẽ ảnh hưởng đến khả năng của quý vị trong việc giải quyết cặn kẽ vấn đề, thích nghi với tình huống mới, tư duy trừu tượng và tận dụng kinh nghiệm. [[Xem Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54002.]] Hướng Dẫn ARCA khẳng định tình trạng của quý vị phải ổn định theo thời gian. Điều đó nghĩa là tình trạng của quý vị không thay đổi nhiều. Hướng Dẫn ARCA chỉ ra rằng người bị khuyết tật trí tuệ không biểu hiện sự chênh lệch lớn giữa các kỹ năng nhận thức của họ. Điều đó nghĩa là quý vị sẽ không thể hiện các vấn đề nghiêm trọng ở một loại kỹ năng nhận thức, như nói chuyện, nhưng lại bộc lộ thế mạnh ở một loại kỹ năng nhận thức khác, như là biểu hiện năng lực. Thẩm phán đã kết luận rằng những người bị khuyết tật trí tuệ không có sự khác nhau nhiều giữa các kỹ năng nhận thức, mà gặp các vấn đề nghiêm trọng ở hầu hết các lĩnh vực chức năng tâm thần. [[Nguyên Đơn kiện Trung Tâm Khu Vực Inland (2021) OAH Vụ kiện số 2018061194.1, ở các trang 44-46.]]

Về các vấn đề hành vi thích ứng, Hướng Dẫn ARCA chủ yếu đề cập đến chức năng ở cùng các lĩnh vực như khuyết tật đáng kể (giao tiếp, học tập, tự chăm sóc, vận động, tự chủ, sống độc lập và tự túc kinh tế). Hướng dẫn này cho biết cần xem xét điểm số của quý vị trong các bài kiểm tra hành vi thích ứng. Hướng dẫn cũng chỉ ra rằng những người bị khuyết tật trí tuệ gặp các vấn đề hành vi thích ứng không bắt nguồn từ những tình trạng sức khỏe thể chất hoặc tâm thần, các vấn đề văn hóa xã hội, động lực kém, lạm dụng chất hoặc kinh nghiệm có hạn. [[Mục 4512(l)(1).]] Phụ Lục E của cẩm nang này có danh sách các đặc điểm của khuyết tật trí tuệ. Một số đặc điểm trong danh sách này đã được các trung tâm khu vực, Hướng Dẫn ARCA, thẩm phán luật hành chính và tòa án thừa nhận là đặc điểm của khuyết tật trí tuệ. Tuy nhiên, nhiều đặc điểm trong đó không được thừa nhận. Cho dù quý vị có đặc điểm khuyết tật trí tuệ nào thì nguyên nhân gây ra các đặc điểm đó cũng phải là các khuyết tật trí tuệ của quý vị mà không phải do khuyết tật hoặc tình trạng nào khác.

(2.14) Yêu cầu điều trị tương tự với nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ nghĩa là gì?

Vụ Samantha C. kiện Sở Dịch Vụ Phát Triển Tiểu Bang xác định xem người đăng ký nhận dịch vụ của trung tâm khu vực có gặp tình trạng yêu cầu điều trị tương tự với nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ không. [[185 Báo Cáo Phúc Thẩm Của California số 4 1462 (2010).]] Vụ kiện này chỉ ra rằng người bị khuyết tật trí tuệ cần các điều trị như trợ giúp nấu ăn, sử dụng phương tiện công cộng, quản lý tiền, đào tạo nghề và phục hồi chức năng, đào tạo kỹ năng sống độc lập, phương pháp giảng dạy và phát triển kỹ năng chuyên biệt và hỗ trợ việc làm. Vụ kiện khẳng định người đăng ký không bị khuyết tật trí tuệ, nhưng người này hội đủ điều kiện hưởng dịch vụ của trung tâm khu vực vì cần đến tất cả những loại điều trị này.

Vụ Ronald F. kiện Sở Dịch Vụ Phát Triển Tiểu Bang cũng xác định xem một người có gặp tình trạng yêu cầu điều trị tương tự với nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ không. [[5 Báo Cáo Phúc Thẩm Của California số 5 84 (2017).]] Vụ kiện Ronald F. bất đồng với vụ kiện Samantha C. Vụ kiện Ronald F. chỉ ra rằng nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ khác với các dịch vụ mọi người có thể nhận theo Đạo Luật Lanterman. Vụ kiện này cho biết “điều trị” được liệt kê riêng là một dịch vụ mà mọi người có thể nhận theo các mục 4512(b) và 4502(b)(1) của Đạo Luật Lanterman. Vụ kiện này nêu rằng điều trị phải là một điều gì khác và cụ thể hơn dịch vụ. Vụ kiện Ronald F. gợi ý rằng không một dịch vụ nào trong 4512(b), ngoài “điều trị”, có thể là ví dụ về nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Tòa án của vụ Ronald F. không đề cập điều trị là gì. Tòa chỉ tuyên bố rằng những dịch vụ được cung cấp cho người bị khuyết tật về phát triển không phải nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ.

Vụ Ronald F. không nhất quán với Hướng Dẫn ARCA. Hướng Dẫn ARCA cho biết “hỗ trợ phát triển” là ví dụ về việc đào tạo có thể là nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. [[Xem Hướng Dẫn ARCA, Phần II.C.]] Vụ Ronald F. trích dẫn mục 4512(b) để hỗ trợ cho kết luận rằng các dịch vụ không phải là điều trị, tuy nhiên 4512(b) cũng liệt kê “hỗ trợ phát triển” là một dịch vụ mà người bị khuyết tật về phát triển có thể nhận. Mục 4502(b)(1) là một mục khác trong Đạo Luật Lanterman được vụ Ronald F. trích dẫn. Mục này nêu: “Các dịch vụ và sự hỗ trợ trong việc điều trị và hỗ trợ phát triển phải thúc đẩy tiềm năng phát triển của người đó…” Vụ Ronald F. khẳng định các dịch vụ hỗ trợ phát triển không thể là điều trị, vì nếu là điều trị, thì các dịch vụ này đã không được phân biệt với điều trị trong luật. Nếu không một dịch vụ nào trong luật, ngoài điều trị, có thể là nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ, thì “hỗ trợ phát triển” cũng không thể là nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Tuy nhiên Hướng Dẫn ARCA khẳng định điều ngược lại.

Văn Phòng Điều Trần Hành Chính là cơ quan cung cấp thẩm phán luật hành chính để xác định các phiên điều trần về khả năng hội đủ điều kiện tại trung tâm khu vực. Họ đã vận dụng quan điểm của tòa xử vụ Ronald F. rằng nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ khác với các dịch vụ được cung cấp cho người bị khuyết tật về phát triển trong ít nhất một quyết định. [[Nguyên Đơn kiện Trung Tâm Khu Vực Inland, OAH Vụ kiện số 2018061194.1]]

Hướng Dẫn ARCA cung cấp thông tin về các nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Tuy nhiên, như vụ Ronald F., hướng dẫn này cung cấp nhiều thông tin hơn về việc những nhu cầu điều trị này không phải là gì thay vì là gì. Hướng Dẫn ARCA cho biết những nhu cầu điều trị này không phải là các điều trị nhằm tăng động lực hoặc giải quyết những khiếm khuyết do thiếu hụt văn hóa xã hội gây ra. Những nhu cầu này không phải đào tạo chữa bệnh ngắn hạn. Những nhu cầu này không nhằm phục hồi chức năng (trừ khi các kỹ năng bị mất và cố gắng phục hồi trước 18 tuổi).

Hướng Dẫn ARCA có khẳng định các nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ là nhằm hỗ trợ phát triển. Mục tiêu của hỗ trợ phát triển là giúp những người bị khuyết tật tiếp thu, cải thiện và duy trì các kỹ năng được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày. Hướng Dẫn ARCA cho biết một số điều trị có thể là nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Một nhu cầu điều trị là điều trị nhằm giải quyết các thiếu hụt kỹ năng do giới hạn trí tuệ gây ra. Một nhu cầu điều trị khác là đào tạo dài hạn với các bước đào tạo được chia nhỏ và chỉ dạy thông qua cách lặp đi lặp lại. Một nhu cầu điều trị khác nữa là hỗ trợ giáo dục cho trẻ em cần được hỗ trợ kèm theo các điều chỉnh trong nhiều lĩnh vực kỹ năng.

Phụ Lục F của cẩm nang này có danh sách các nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Một số điều trị trong số này được các trung tâm khu vực, Hướng Dẫn ARCA, thẩm phán luật hành chính và tòa án công nhận là nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Tuy nhiên, nhiều đặc điểm trong đó không được thừa nhận. Cho dù quý vị có nhu cầu điều trị nào, các nhu cầu này phải xuất phát từ khiếm khuyết trí tuệ của quý vị, chứ không phải do khuyết tật hoặc tình trạng nào khác của quý vị.

(2.15) Làm sao để giúp một người đăng ký nhận dịch vụ của trung tâm khu vực vì họ có nhu cầu điều trị tương tự nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ?

Hãy nhớ rằng, không có hướng dẫn rõ ràng về việc người bị khuyết tật trí tuệ có những nhu cầu điều trị gì. Quý vị có thể cần phải thực hiện thẩm định độc lập để nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực. Thẩm định này trước tiên phải thảo luận các nhu cầu điều trị thông thường của người bị khuyết tật trí tuệ. Sau đó, thẩm định này phải nhắc đến mức độ cần thiết của những điều trị đó đối với quý vị để quý vị có được cuộc sống độc lập, có ích và bình thường nhất có thể.

Người bênh vực và gia đình cũng cần trình bày thông tin từ y văn lâm sàng đã công bố về các nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Ví dụ: DSM-5, Khuyết Tật Trí Tuệ, Bảng 1, Cột 3, có một số nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ. Các chương trình này bao gồm:

• hỗ trợ với các công việc phức tạp trong cuộc sống hàng ngày so với người đồng trang lứa, như mua thực phẩm, sử dụng phương tiện, sắp xếp nhà cửa, chuẩn bị bữa ăn bổ dưỡng, sử dụng ngân hàng và quản lý tiền bạc
• hỗ trợ phán đoán liên quan đến sức khỏe tổng thể và tổ chức xoay quanh các hoạt động giải trí
• hỗ trợ đưa ra quyết định về chăm sóc sức khỏe và pháp lý
• hỗ trợ nuôi dưỡng gia đình
• trợ giúp các kỹ năng học tập cần thiết để làm việc

Cho dù vụ kiện Ronald F. bất đồng với vụ kiện Samantha C., Ronald F. không nêu rõ thực tế người bị khuyết tật trí tuệ có những nhu cầu điều trị nào. Tuy nhiên vụ kiện Samantha C. kết luận rằng những dịch vụ sau là nhu cầu điều trị của người bị khuyết tật trí tuệ: trợ giúp nấu ăn, sử dụng phương tiện công cộng, quản lý tiền, đào tạo nghề và phục hồi chức năng, đào tạo các kỹ năng sống độc lập, giảng dạy chuyên biệt và phát triển kỹ năng cũng như hỗ trợ việc làm. Nếu quý vị cần được trợ giúp hoặc đào tạo về bất kỳ lĩnh vực nào trong số này, hãy báo cho trung tâm khu vực hoặc thẩm phán. Việc vụ Ronald F.từ chối thừa nhận những lĩnh vực này là “dịch vụ” chứ không phải “điều trị” sẽ không cản trở quý vị nhấn mạnh những lĩnh vực này bởi nhiều lĩnh vực trong DSM-5 là sự hỗ trợ cần thiết đối với người bị khuyết tật trí tuệ. [1][[Xem Khuyết Tật Trí Tuệ, Bảng 1, Cột 3.]]

Tương tự, nếu quý vị cần bất kỳ đào tạo nào được mô tả trong Hướng Dẫn ARCA, cho dù có được coi là “dịch vụ” và không phải là “điều trị” trong quyết định của vụ Ronald F. hay không, hãy báo cho trung tâm khu vực hoặc thẩm phán. Người không bị khuyết tật có thể hưởng lợi từ nhiều dịch vụ của trung tâm khu vực, vì vậy hãy làm rõ những điều trị này không phải điều quý vị chỉ đơn giản là hưởng lợi. Theo danh mục thứ năm, quý vị phải cần những điều trị này để có cuộc sống độc lập, có ích và bình thường nhất có thể. Quý vị phải chứng minh mọi nhu cầu điều trị của quý vị đều xuất phát từ các thiếu hụt về trí tuệ của bản thân chứ không vì bất kỳ lý do nào khác. Quý vị cũng phải chứng minh nhu cầu điều trị của bản thân bao trùm tất cả hoặc hầu hết các lĩnh vực trong cuộc sống của quý vị. [[Để được chẩn đoán khuyết tật trí tuệ, DSM-5, Khuyết Tật Trí Tuệ, Các Tiêu Chí Chẩn Đoán yêu cầu rằng các thiếu hụt về chức năng thích ứng của một người phải giới hạn chức năng của họ trong nhiều môi trường, chẳng hạn như nhà ở, trường học, nơi làm việc và cộng đồng.]]

(2.16) Tôi phải cung cấp thông tin gì cho trung tâm khu vực nếu tôi đăng ký theo danh mục thứ năm?

Bất kể quý vị đăng ký theo danh mục gì, hãy gửi mọi tài liệu thể hiện chẩn đoán hoặc tình trạng của quý vị, mức độ nghiêm trọng của tình trạng đó, ảnh hưởng của tình trạng đến chức năng của quý vị và nhu cầu điều trị của quý vị vì tình trạng đó. Cài tài liệu có thể bao gồm:

• Những thẩm định tâm lý thể hiện tình trạng và chẩn đoán của quý vị
• Kết quả kiểm tra các kỹ năng thích ứng (kỹ năng sống hàng ngày)
• Hồ sơ y tế, học bạ, lịch sử làm việc của quý vị, hồ sơ An Sinh Xã Hội và các tài liệu khác thể hiện chẩn đoán của quý vị
• Các tài liệu khác mô tả quý vị cùng các kỹ năng của quý vị, ví dụ như kỹ năng làm việc hoặc học tập, hay cách quý vị làm những việc ở nhà
• Thư từ thành viên gia đình và hàng xóm miêu tả về quý vị.

Học bạ có thể hữu ích nếu học khu đã thực hiện các thẩm định tâm lý riêng. Chương Trình Giáo Dục Cá Nhân (IEP) thể hiện nhu cầu ở trường học liên quan đến khuyết tật của quý vị. Hãy nhớ rằng các thẩm định của trường học có thể không chi tiết bằng các thẩm định tâm lý khác. Trường học sử dụng các tiêu chuẩn khác để xác định nhu cầu. Họ kiểm tra để tìm ra một số lý do bên cạnh việc thực hiện chẩn đoán. Các trường có thể không sử dụng những bài kiểm tra giống nhà tâm lý học độc lập, người sẽ cố tìm ra chẩn đoán hoặc tình trạng tổng thể của quý vị.

Trung tâm khu vực có thể yêu cầu quý vị ký vào giấy tờ cho phép để họ có thể thu thập hồ sơ của quý vị từ những cơ quan khác. Hãy ký vào những giấy tờ này, tuy nhiên chúng tôi khuyến nghị quý vị thu thập tài liệu và cung cấp bản sao thông tin hữu ích cho trung tâm khu vực. Không phụ thuộc vào trung tâm khu vực trong việc thu thập những tài liệu này cho quý vị.

(2.17) Nếu những người khác mắc khuyết tật giống tôi hội đủ điều kiện theo danh mục thứ năm, tôi cũng hội đủ điều kiện phải không?

Không. Khả năng hội đủ điều kiện tại trung tâm khu vực tùy thuộc vào từng người bởi khuyết tật mang tính cá nhân. Kể cả khi quý vị có chẩn đoán hoặc tình trạng giống hệt người đang là khách hàng của trung tâm khu vực, quý vị không thể coi đó là căn cứ hội đủ điều kiện. Trung tâm khu vực sẽ xem xét mức độ ảnh hưởng của khuyết tật đến quý vị. Mức độ quý vị bị ảnh hưởng tùy thuộc vào việc quý vị có nhận các dịch vụ can thiệp sớm, sự trợ giúp tại trường học hoặc các dịch vụ khác giúp quý vị học kỹ năng hay không.

(2.18) Thẩm định của tôi là do nhà tâm lý học của trung tâm khu vực thực hiện. Tôi có nên thực hiện thêm thẩm định với nhà tâm lý học khác không?

Trước tiên hãy đợi để xem nhà tâm lý học của trung tâm khu vực có kết luận quý vị hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực không. Nếu họ cho biết quý vị không hội đủ điều kiện, và quý vị không đồng ý, hãy thực hiện thẩm định độc lập. Các thẩm định và chẩn đoán tâm lý không phải khoa học chính xác. Để chẩn đoán quý vị, các nhà tâm lý học diễn giải thông tin họ nhận được từ việc kiểm tra và các hồ sơ. Các nhà tâm lý học khác nhau có thể diễn giải cùng một thông tin theo cách khác nhau. Hãy thực hiện một thẩm định khác. Hãy tìm một nhà tâm lý học độc lập có thể thẩm định quý vị và quen thuộc với các khuyết tật về phát triển. Các nhà đánh giá độc lập có thể công bằng hơn trong các thẩm định của họ. Họ có thể dành nhiều thời gian hơn với quý vị. Nếu trung tâm khu vực cho biết quý vị không hội đủ điều kiện và quý vị kháng cáo, hãy nhớ rằng trung tâm khu vực sẽ đề cập đến thẩm định và ý kiến của nhà tâm lý học của họ tại phiên tòa phúc thẩm. Trung tâm khu vực sẽ thường đưa nhà tâm lý học đến phiên điều trần để hỗ trợ cho ý kiến của họ. Quý vị cần có một chuyên gia độc lập trình bày một ý kiến khác về tình trạng của quý vị với thẩm phán.

(2.19) Nếu tình trạng của tôi liên quan chặt chẽ đến tự kỷ, bại não hoặc động kinh thì tôi có hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực không?

Không, luật này không trao khả năng hội đủ điều kiện cho các tình trạng liên quan chặt chẽ hoặc yêu cầu điều trị tương tự như bất kỳ danh mục nào trong ba danh mục kia. Chỉ những tình trạng liên quan chặt chẽ hoặc yêu cầu điều trị tương tự như điều trị cho khuyết tật trí tuệ mới đủ điều kiện.

(2.20) “Khuyết tật đáng kể” nghĩa là gì?

Khuyết tật đáng kể là khiếm khuyết nghiêm trọng về chức năng nhận thức và/hoặc xã hội, đòi hỏi việc lập kế hoạch liên ngành và điều phối dịch vụ để trợ giúp quý vị đạt tiềm năng tối đa của bản thân. Luật này quy định quý vị phải gặp một trong năm tình trạng hội đủ điều kiện đề cập bên trên, và tình trạng đó phải là khuyết tật đáng kể đối với quý vị ở ba lĩnh vực chính của cuộc sống trở lên trong số sau đây: [[Mục 4512(a).]]

• Giao tiếp (tiếp thu và diễn đạt)
• học tập
• tự chăm sóc
• vận động
• tự chủ
• khả năng sống độc lập
• tự túc kinh tế. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54001(a).]]

Bất kể quý vị bị khuyết tật nào khi đăng ký nhận dịch vụ của trung tâm khu vực, quý vị phải chứng minh tình trạng đó dẫn đến khuyết tật đáng kể. Khuyết tật đáng kể là “khiếm khuyết nghiêm trọng về chức năng nhận thức và/hoặc xã hội”. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54001.]] Điều này nghĩa là quý vị bị khuyết tật đáng kể do một vấn đề nghiêm trọng với một trong hai lĩnh vực:

• Chức năng nhận thức của quý vị (khả năng tư duy, khả năng lập luận của quý vị), hoặc
• Chức năng xã hội của quý vị (quan hệ của quý vị với người khác).

Quý vị không phải chứng minh cả hai.

Nhiều người tự kỷ gặp vấn đề nghiêm trọng trong việc tương tác xã hội. Họ có thể không gặp vấn đề trong việc tư duy. Họ có thể đạt điểm số cao trong các bài kiểm tra trí thông minh. Tuy nhiên, nếu họ chứng minh rằng các kỹ năng xã hội của họ bị khiếm khuyết nghiêm trọng do tự kỷ, họ có thể bị khuyết tật đáng kể và hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực.

Theo luật này, các tình trạng khuyết tật đáng kể đòi hỏi việc “lập kế hoạch liên ngành” và “điều phối dịch vụ” để trợ giúp quý vị “đạt tiềm năng tối đa của bản thân”. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54001(a).]]

“Lập kế hoạch liên ngành” nghĩa là quý vị cần các dịch vụ của những người khác nhau như giáo viên, nhà tâm lý học, bác sĩ y khoa, nhân viên xã hội và cố vấn phục hồi chức năng. Quý vị không phải chứng minh quý vị cần tất cả các dịch vụ này. Quý vị không phải chứng minh quý vị cần trợ giúp từ một số loại người khác nhau, phối hợp với nhau.

“Điều phối dịch vụ” nghĩa là quý vị cần có người đảm bảo các dịch vụ khác nhau mà quý vị nhận, phối hợp với nhau để trợ giúp quý vị. Cơ quan điều phối các dịch vụ mà quý vị cần có thể là trung tâm khu vực. Nhân viên trung tâm khu vực được gọi là “điều phối viên dịch vụ”. Điều phối viên dịch vụ trợ giúp quý vị:

• get services from other agencies (Social Security, schools, hospitals, health care providers, or the Department of Rehabilitation)
• find somewhere to live

• nhận các dịch vụ từ những cơ quan khác (Sở An Sinh Xã Hội, trường học, bệnh viện, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe hoặc Sở Phục Hồi Chức Năng)
• tìm nơi sinh sống
• giữ an toàn
• theo dõi tiền của quý vị
• chăm sóc các nhu cầu cá nhân của quý vị

Những dịch vụ này được gọi là các dịch vụ quản lý trường hợp trọn đời. Nếu quý vị cần loại trợ giúp này, đây là điều phối dịch vụ và lập kế hoạch liên ngành. Nếu quý vị cần loại trợ giúp này, quý vị có thể bị khuyết tật đáng kể mà hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực. Luật này quy định quý vị phải sử dụng trợ giúp lập kế hoạch liên ngành và điều phối dịch vụ để “đạt tiềm năng tối đa của bản thân”. Điều này nghĩa là các dịch vụ phải trợ giúp quý vị đạt được tiềm năng tối đa, chứ không phải chỉ tốt hơn một chút so với khả năng hiện tại của quý vị. Điều phối và lập kế hoạch dịch vụ có thể trợ giúp quý vị đạt được các mục tiêu và mơ ước lâu dài của cuộc đời. Hãy nghĩ đến điều quý vị muốn làm trong cuộc đời và sự trợ giúp quý vị cần có để thực hiện điều đó.

(2.21) Làm cách nào để tôi chứng minh bản thân bị khuyết tật đáng kể?

Sử dụng các tài liệu mô tả chính xác chẩn đoán, tình trạng và các kỹ năng của quý vị. Quý vị có thể sử dụng các thẩm định tâm lý để chứng minh chẩn đoán của quý vị và mức độ khuyết tật đáng kể của quý vị. Nhờ những người biết rõ quý vị mô tả mức độ ảnh hưởng của tình trạng đến chức năng của quý vị trong bảy lĩnh vực. Khi xác định xem quý vị có mắc khuyết tật đáng kể không, luật này quy định các trung tâm khu vực phải trao đổi với quý vị, phụ huynh, nhà giáo dục, người bênh vực và những người khác. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54001(c).]]

Luật này quy định các kỹ năng của quý vị trong những lĩnh vực này phải được xem xét theo tuổi của quý vị. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California mục 54001(a)(2).]] Ví dụ: trẻ không có việc làm, nhưng điều đó không có nghĩa trẻ bị khuyết tật đáng kể trong khả năng tự túc kinh tế. Tuy nhiên, gia đình có thể cho biết tình trạng và các kỹ năng của trẻ trong các lĩnh vực khác chứng minh khả năng tự túc kinh tế của trẻ như người lớn. Hướng Dẫn ARCA đề xuất chỉ cần cân nhắc 5 lĩnh vực chức năng đầu tiên với trẻ từ 5 tuổi trở xuống. Với học sinh từ 6 đến 22 tuổi, 6 lĩnh vực chức năng đầu tiên được áp dụng. [[Hướng Dẫn ARCA, Phần III.]]

(2.22) “Các tình trạng tàn tật đơn thuần thuộc về thể chất” là gì?

Đạo Luật Lanterman quy định những người gặp “các tình trạng tàn tật đơn thuần thuộc về thể chất” không hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực. [[Mục 4512(a).]]

Sở Dịch Vụ Phát Triển định nghĩa các tình trạng đơn thuần thuộc về thể chất bao gồm: các bất thường bẩm sinh hoặc các tình trạng phát sinh do bệnh, tai nạn hoặc phát triển lệch lạc, không liên quan đến khiếm khuyết thần kinh, dẫn đến nhu cầu điều trị tương tự nhu cầu điều trị cho khuyết tật trí tuệ. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54000(c)(3).]] Nói cách khác, các tình trạng thuộc về thể chất ở não bộ không bị loại trừ khỏi việc là các khuyết tật về phát triển. Người mắc bệnh bại não có thể chỉ khuyết tật thể chất và không bị khiếm khuyết trí tuệ. Miễn là tình trạng của họ gây ra khuyết tật đáng kể, họ hội đủ điều kiện hưởng dịch vụ của trung tâm khu vực do Đạo Luật Lanterman có kể tên bệnh bại não. Tuy nhiên, bản thân bệnh loạn dưỡng cơ, kể cả khi dẫn đến khuyết tật đáng kể, không khiến một người hội đủ điều kiện hưởng dịch vụ của trung tâm khu vực.

(2.23) Tôi có hội đủ điều kiện nhận các dịch vụ của trung tâm khu vực nếu bản thân chỉ bị khuyết tật học tập hoặc rối loạn tâm thần không?

Nếu quý vị chỉ bị khuyết tật học tập hoặc rối loạn tâm thần và cũng không mắc một trong năm khuyết tật về phát triển được trình bày trong chương này, quý vị sẽ không hội đủ điều kiện hưởng dịch vụ của trung tâm khu vực.

Các quy định của DDS có nêu:

Khuyết tật học tập là tình trạng có sự chênh lệch lớn giữa tiềm năng nhận thức ước lượng và thành tích học tập thực tế. Bên cạnh đó, tình trạng này không do khuyết tật trí tuệ, thiếu hụt về giáo dục, các vấn đề tâm thần xã hội, rối loạn tâm thần hoặc mất cảm giác gây ra. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54000(c)(2).]]

Rối loạn tâm thần là trường hợp quý vị có chức năng trí tuệ hoặc chức năng xã hội bị suy giảm, bắt nguồn từ rối loạn tâm thần hoặc điều trị cho rối loạn tâm thần. Rối loạn tâm thần bao gồm các vấn đề về tâm lý xã hội và/hoặc loạn tâm thần, loạn thần kinh nghiêm trọng hoặc các rối loạn nhân cách, kể cả khi chức năng xã hội và trí tuệ bị suy giảm nghiêm trọng do rối loạn tâm thần. [[Tiêu Đề 17, Bộ Luật Các Quy Định California, mục 54000(c)(1).]]

Các quy định của DDS không nhất quán với Đạo Luật Lanterman, do Đạo Luật Lanterman không đề cập đến hai trường hợp loại trừ này. Tuy nhiên, tòa án trong vụ kiện Samantha C. kết luận các trường hợp loại trừ này là hợp pháp. [[Samantha C. ở trang 1491.]] Trung tâm khu vực có thể cho biết tình trạng của quý vị “chủ yếu” là một trong những tình trạng này. Hãy nhớ, các quy định của DDS chỉ loại trừ những người có khuyết tật “đơn thuần” là khuyết tật học tập hoặc rối loạn tâm thần. Đơn thuần nghĩa là duy nhất. Quý vị có thể bị khuyết tật học tập và/hoặc khuyết tật tâm thần, cộng thêm khuyết tật về phát triển. Quý vị sẽ cần được thẩm định độc lập bởi nhà tâm lý học, họ có thể xác định và mô tả tất cả các tình trạng của quý vị. Quý vị phải chứng minh cho trung tâm khu vực hoặc thẩm phán luật hành chính thấy quý vị mắc một trong năm khuyết tật về phát triển, bên cạnh bất kỳ tình trạng nào khác của quý vị.

(2.24) Tôi có thể bị mất khả năng hội đủ điều kiện tại trung tâm khu vực không?

Khuyết tật về phát triển được dự kiến sẽ tiếp diễn “vô hạn định”. [[Mục 4512(a).]] Vì vậy, khả năng hội đủ điều kiện của quý vị tại trung tâm khu vực sẽ kéo dài trọn đời. Kể cả khi quý vị chuyển đến khu vực khác của California và thay đổi trung tâm khu vực, quý vị vẫn hội đủ điều kiện. [[Mục 4643.5(a). Xem Chương 3 để biết thông tin về việc chuyển sang một trung tâm khu vực mới.]] Đôi khi, trung tâm khu vực sẽ báo rằng quý vị không còn hội đủ điều kiện. Nếu trung tâm khu vực của quý vị thông báo điều này, quý vị nên kháng cáo. Luật này quy định cách duy nhất một trung tâm khu vực có thể tước đoạt khả năng hội đủ điều kiện của quý vị là thực hiện “đánh giá lại toàn diện” và chứng minh quyết định ban đầu của trung tâm “rõ ràng không đúng”. [[Mục 4643.5(b).]] Điều này nghĩa là trung tâm khu vực phải chứng minh họ đã kết luận sai về tính hội đủ điều kiện của quý vị thông qua việc đánh giá lại mà trung tâm phải thực hiện trước khi có thể dừng dịch vụ của quý vị. [[Nguyên Đơn kiện Trung Tâm Khu Vực Inland, OAH Vụ kiện số 2018061194.1 (2021) trang 13.]] Nếu trung tâm khu vực báo rằng quý vị không còn hội đủ điều kiện, quý vị cần:

• Liên hệ với Disability Rights California hoặc OCRA. Chúng tôi sẽ không thể làm luật sư của quý vị nhưng có thể trợ giúp quý vị kháng cáo. Chúng tôi có thể giải thích “rõ ràng không đúng” nghĩa là gì. Chúng tôi có thể trợ giúp quý vị với việc chuẩn bị kháng cáo và cách trình bày trường hợp của quý vị tại phiên điều trần.
• Nhận thẩm định độc lập từ một nhà tâm lý học hoặc bác sĩ tâm thần đủ trình độ.

Quý vị có thể sẽ mất khả năng hội đủ điều kiện nếu tình trạng của quý vị tự cải thiện hoặc cải thiện nhờ thuốc. Ví dụ: nếu quý vị bị động kinh và các cơn co giật của quý vị được kiểm soát trong nhiều năm, trung tâm khu vực có thể cho rằng quý vị không còn khuyết tật về phát triển do chứng bệnh động kinh của quý vị không phải là khuyết tật đáng kể.

(2.25) Trung tâm khu vực xử lý đơn đăng ký của tôi trong bao lâu?

Thông thường, trung tâm khu vực có 120 ngày sau lần tiếp nhận ban đầu để quyết định xem quý vị có hội đủ điều kiện không. [[Mục 4643(a).]] Lần tiếp nhận ban đầu là lần đầu tiên quý vị gặp mặt người của trung tâm khu vực, ký vào các giấy tờ cho phép để họ thu thập hồ sơ của quý vị từ những nơi khác và tuyên bố quý vị sẽ đăng ký. Hỏi nhân viên trung tâm khu vực xem họ có đồng ý đây là lần tiếp nhận đầu tiên của quý vị không. Đôi khi trung tâm khu vực phải quyết định trong vòng 60 ngày kể từ lần tiếp nhận ban đầu cho dù quý vị có hội đủ điều kiện hay không. Trường hợp này là khi:

• Sự chậm trễ sẽ gây rủi ro cho sức khỏe và sự an toàn của quý vị, hoặc làm chậm trễ thêm sự phát triển tâm thần hoặc thể chất của quý vị, hoặc
• Quý vị có nguy cơ cao bị đặt vào môi trường hạn chế hơn. Ví dụ: quý vị phải chuyển từ nhà của gia đình đến ở tại một cơ sở. [[Mục 4643(a).]]

(2.26) Trung tâm khu vực làm gì trong 60 – 120 ngày này?

Trung tâm khu vực có thể thực hiện các đánh giá riêng, xem xét các đánh giá từ những nơi khác và phỏng vấn quý vị cùng những người quen khác của quý vị. Sau đó, trung tâm khu vực sẽ viết báo cáo. Họ sẽ cung cấp cho quý vị một bức thư thông báo quý vị có hội đủ điều kiện hay không. Nếu quý vị hội đủ điều kiện, hãy yêu cầu trung tâm khu vực đặt lịch hẹn cho cuộc họp Kế Hoạch Chương Trình Cá Nhân (IPP) đầu tiên của quý vị. IPP đầu tiên của quý vị phải được hoàn thành trong 60 ngày kể từ khi kết thúc đánh giá. [[Mục 4646(c).]] (Xem Chương 4).

Nếu quý vị không hội đủ điều kiện, quý vị có thể kháng cáo. (Xem 2.27 và Chương 10).

(2.27) Tôi có thể làm gì nếu trung tâm khu vực thông báo tôi không hội đủ điều kiện?

Quý vị có thể “kháng cáo” quyết định của trung tâm khu vực. Kháng cáo là khi quý vị yêu cầu thẩm phán luật hành chính xác định xem quý vị có hội đủ điều kiện không.

Việc kháng cáo khá phức tạp. Quý vị phải trình bày thông tin chi tiết về khuyết tật của bản thân. Quý vị phải hiểu rõ các luật áp dụng cho trường hợp của quý vị và thời hạn.

Chúng tôi khuyên quý vị:

• Liên hệ với Disability Rights California. Chúng tôi sẽ không thể làm luật sư của quý vị nhưng có thể trợ giúp quý vị kháng cáo. Chúng tôi có thể giải thích về những điều quý vị cần làm và đề xuất cách tốt nhất để trình bày vụ việc của quý vị.
• Nhận thẩm định độc lập từ một nhà tâm lý học hoặc bác sĩ tâm thần đủ trình độ.
• Nhận thẩm định tâm lý học thần kinh nếu quý vị nghĩ rằng quý vị bị khuyết tật trí tuệ hoặc gặp một tình trạng liên quan chặt chẽ hoặc yêu cầu điều trị tương tự. Thẩm định tâm lý học thần kinh khác với thẩm định tâm lý. Thẩm định này sử dụng nhiều kiểm tra hơn. Những kiểm tra này cung cấp nhiều thông tin hơn về việc não của quý vị hoạt động như thế nào cùng với cách quý vị tư duy và xử lý thông tin.
• Sao chép học bạ, kiểm tra tâm lý và các tài liệu khác miêu tả chính xác các khả năng và khuyết tật của quý vị.

Kể cả khi quý vị đã cung cấp thông tin này cho trung tâm khu vực, quý vị phải sao chép một bộ khác để gửi thẩm phán luật hành chính.

(2.28) Kháng cáo có thời hạn không?

Có. Việc kháng cáo quyết định có thời hạn nghiêm ngặt. Nếu quý vị đăng ký lần đầu tiên, thời hạn là 60 ngày kể từ khi trung tâm khu vực báo cho quý vị bằng văn bản rằng quý vị không hội đủ điều kiện. Nếu bỏ lỡ thời hạn này, quý vị sẽ đánh mất cơ hội kháng cáo. (Xem Chương 10). Tốt nhất quý vị nên tính 60 ngày kể từ ngày trên thư thông báo quý vị không hội đủ điều kiện - không phải ngày thực tế quý vị nhận thư.